13
Uhgɨn təmɨtəpun Panapas ne Sol məmə okioal rəhan wək
E niməfak Antiok, ien mɨn əh-ikɨn ne iəgətun mɨn. Ilat u Panapas, ne Simeon katən məmə etəm iapɨn, ne Lusias etəm Saerin, ne Manaen u təmepət ilau Herot Antipas u təmatərəmərə e Kalili aupən, ne Sol. E nian kit ilat kəmotapəs nagwənən kən moatəfak-pən kəm Iərəmərə, kən Narmɨn Rəha Uhgɨn təmən-ipən kəm ilat məmə, “Iakolkeike məmə roiu əh onəkotɨləs-ipər Panapas ne Sol məmə ilau okioal wək u itəm emaun-in ilau ron.” Wək 9:15 Kən nian kɨnotapəs rəkɨs nagwənən motəfak, kən motələhəu-pən nelmɨlat e rəhalau-kapə məmə okotɨləs-ipər ilau, kən motahl-ipən ilau məmə okian mioal wək. Wək 6:6
Panapas ne Sol kəmuən-iarəp nəghatən rəha Uhgɨn
əpəh Saepras
(Əplan map rəha naliwəkən rəha Pol e namnu naoa u.)
Kən məto-inu Narmɨn Rəha Uhgɨn təmahl-ipən ilau məmə okioal wək u, kən ilau kəmian əpəh e taon Selusia, kən ikɨn əh kəmian e nego kit mian əpəh e nəptən kit Saepras. Nian kəmiet-arəpən e taon Salamis, kəmian e nimə rəha nuəfɨmɨnən rəha netəm Isrel matuən-iarəp nəghatən rəha Uhgɨn. Kən Jon Mak tatətəu-pən ilau mətasitu elau. Wək 12:12; 15:39
Kən kəməhlaliwək əm e nəptən un mətoarus məhaliet-arəpa e taon Pafos. Ikɨn əh kəməhaləplan noanol kit rəha Isrel itəm tatol nat pɨspɨs e nəsanənən rəha iərmɨs mɨn, kən in ien eiuə, nərgɨn u Patisas. Suah u tətaliwək nian tepət ilau Setias Polas u kapman asol rəha netəm Saepras. Setias Polas in tenatɨg, rəhan nətəlɨgən təwɨr. Kən in təmahl-ipən nəghatən məmə Panapas ne Sol okuea muəplan, məto-inu tolkeike məmə otəto nəghatən rəha Uhgɨn. Məto suah u Patisas təmatən rat ilau. (Nərgɨn e nəghatən Kris katən məmə Elimas). Kən mətalkut məmə otəuhlin nətəlɨgən rəha Setias Polas məmə otəsənən nɨpahrienən e Iesu.
Kən Sol u kətaun-in mɨn məmə Pol, Narmɨn Rəha Uhgɨn təmərioah e nɨkin, kən təmətag-pən ətuatɨp o Elimas kən mən məmə, 10 “!Ei! Ik nətɨ Setan. Ik tɨkɨmɨr rəha natɨmnat rafin itəm kotətuatɨp. Ik nakərioah əm e neiueiuəən ne nəratən. ?Onəghan nəpanapəs nən ratən suatɨp pahrien rəha Iərəmərə itəm natəuhlin? 11 Roiu əh, Iərəmərə otol nalpɨnən kit kəm ik məmə nɨganəmtɨm otəpɨs, onəsəplanən nəhag-əhagən kit ne o nian neen.” Kən roiu agɨn mɨn təməplan norəu ne napinəpən kəmuea mualpin nɨganəmtɨn, kən nɨganəmtɨn təpɨs agɨn. Kən təmətul matea-pən əpnapɨn əm məmə suah kit otasitu lan mit. Wək 9:8 12 Nian kapman Setias Polas təməplan nat əh, təmən nɨpahrienən e Iesu məto-inu təmaut magien o nəgətunən rəha suah mil e Iərəmərə.
Panapas ne Pol kəmian Antiok əpəh ikɨn Pisitia
13 Kən Pol ne rəhan mɨn netəmim kəmotiet Pafos motuwɨn e nego kit motuwɨn əpəh taon Perka e ikɨn Pamfilia. Ikɨn əh Jon Mak təmapəs ilat mɨtəlɨg-pən əpəh Jerusalem. Wək 15:38 14 Kən ilat kəmotiet Perka motuwɨn əpəh taon Antiok əh-ikɨn Pisitia. Kən e nian rəha Sapat, kəmotuwɨn imə e nimə rəha nuəfɨmɨnən rəha netəm Isrel moatəpələh. 15 Nian kəmotəto nafinən rəha Lou ne Ien Mɨn, kən netəm-iasol rəha nimə əh kəmotahl-ipən nəghatən kəm Pol ne Panapas motən məmə, “Piak mɨn. Okəmə itəmat kit tatos nəghatən wɨr məmə otən tasitu e netəmim, tətul mən-iarəp.”
16 Kən Pol təmətul mefətutu ilat məmə okəsotəghatən, kən mən məmə, “Noanol mɨn rəha netəm Isrel ne itəmat Iaihluə mɨn itəm noatəfak-pən kəm Uhgɨn, otətəlɨg-in-tu io. 17 Uhgɨn rəha noanol mɨn rəha Isrel təmɨtəpun tɨmɨtat mɨn aupən kən mol ilat kotepət nian ilat kəmoatatɨg əpəh ikɨn Ijip. Kən e nəsanənən asol rəhan, təmit-iarəp ilat e nəptən əh. Eks 1:7; 6:6; 12:51 18 Kən matehm wɨr ilat o nup foti nian kəmotan əpəh ikɨn taruən-aruən ikɨn. Nam 14:34; Dut 1:31-32 19 In təmol noanol mɨn rəha netəm Isrel kəmotoh kapman mɨn rəha nəptən sepɨn itəm kotatɨg e nɨtən əh Kenan, kən mos-ipən nəptən əh rəhalat kəm tɨpɨtat mɨn məmə rəhatat. Dut 7:1; Jos 14:1 20 Natɨmnat mɨn əh kəmol nup fo-hanrɨt-fifti tɨnuwa mɨnuwɨn rəkɨs. Uarisɨg e natɨmnat mɨn əh, Uhgɨn təmos-ipən kəm noanol mɨn rəha Isrel netəm-iasol mɨn məmə ilat okotərəmərə elat mətoarus-pa e nian rəha ien rəha Uhgɨn Samuel. Jdg 2:16; 1 Saml 3:20 21 Kən netəmim kəmotətapəh kəm Samuel o kig, kən Uhgɨn təmos-ipən kəm ilat Sol u nətɨ Kis, təmɨsɨ-pən e noanol rəha Benjamin. Kən in təmərəmərə elat o nup foti. 1 Saml 8:5,19; 10:20-24 22 Kən nian Uhgɨn təmɨləs-irəkɨs Sol, kən in mol Tefɨt təmuwa kig. In təmən-iarəp nat kit təwɨr lan məmə, ‘Eməplan suah kit Tefɨt nətɨ Jese, in etəm tətuatɨp itəm io iakolkeike. Kən in otol natɨmnat rafin itəm io iakolkeike məmə otol.’ 1 Saml 13:14; 16:12; Sam 89:20
23 “Kən Uhgɨn təmol məmə Iosmegəh kit, inu Iesu, otɨsɨ-pən e noanol rəha suah u Kig Tefɨt, məmə otosmegəh netəm Isrel tahmen-pən əm məmə in təmən-iəkɨs mihin. 2 Saml 7:12-16 24 Məto uarisɨg Iesu tətuoun rəhan wək, Jon təmaupən mən-iarəp kəm noanol mɨn rəha Isrel məmə okotəkəike motəuhlin ilat e rəhalat nolən rat mɨn kən kol baptais elat. Mat 3:1-2 25 Nian Jon təmatuwa iuəhkɨr o nolən namnun rəhan wək, in təmən məmə, ‘?Nɨkitəmat təht məmə io pah? Io sənəmə etəm ilouin itəm Uhgɨn təmən rəkɨs. !Kəp! In tatuarisɨg lak itəm io esahmenən məmə ekapeg rəkɨs rəhan put.’* Iolwək rəha etəm-iasol in tatapeg rəkɨs put rəha etəm-iasol rəhan. Wək u in ləhau agɨn. Jon 1:20,27
26 “Piak mɨn itəm nəmotɨsɨ-pən e noanol rəha Epraham, ne itəmat Iaihluə mɨn itəm nəkoatəfak kəm Uhgɨn, otətəlɨg-in wɨr, Uhgɨn təmahl-ipa kəm kitat nəghatən u e Iesu məmə in otosmegəh kitat. 27 Kən netəmim itəm kotatɨg Jerusalem ne rəhalat netəm-iasol mɨn kəməsotɨtunən məmə suah əh inəh Iesu, Uhgɨn təmahl-ipa məmə otosmegəh ilat. Kən nat əpnapɨn kəmatafin-iarəp kəm ilat e Sapat mɨn rafin nəghatən rəha ien mɨn rəha Uhgɨn itəm kəmoatən e Iesu, məto ilat kəməsotɨtunən. Kən ilat kəmotən məmə okohamnu Iesu tahmen-pən əm itəm ien mɨn rəha Uhgɨn kəmotən aupən məmə netəmim okotol mihin. 28 Nat əpnapɨn kəməsotəplanən nat kit məmə otɨmɨs ron, məto kəmotətapəh məmə Pailat otohamnu. Mat 27:22-23
29 “Nian kəmol rafin natɨmnat itəm Nəghatən rəha Uhgɨn təmən məmə okol mihin lan, kən rəhan mɨn netəmim kəmotɨləs-iəhau e nɨg kəluau motɨləs ka kɨtənɨm e nɨpəg kəpiel. Mat 27:59-60 30 Məto Uhgɨn təmol in təmegəh mɨn e nɨmɨsən. 31 Kən e nian tepət tatiet-arəpa o rəhan mɨn netəmim. Netəm əh, ilat Iesu kəmotan aupən əpəh Kalili mətoarus-pa Jerusalem. Kən roiu əh netəm əh koatən-iarəp kəm piatat mɨn u noanol mɨn rəha Isrel, məmə ilat kəmotəplan pahrien Iesu, kən in təməmegəh pahrien. Wək 1:3,8
32 “Kən roiu əh, itɨmat ioatən-ipɨnə kəm itəmat namnusən təwɨr əh, məmə nəniəkɨsən itəm Uhgɨn təmol kəm tɨpɨtat mɨn aupən, 33 roiu əh, tɨnol rafin nəghatən rəhan kəm kitat noanol mɨn rəhalat nian təmosmegəh Iesu e nɨmɨsən. Tahmen-pən əm e Naoa Rəha Uhgɨn e Naoa Rəha Napuən Mɨn kəiu tatən məmə,
‘Ik nətɨk. Roiu enuwa rəham tata ətuatɨp.’ Sam 2:7
34 “Uhgɨn təmən-iəkɨs rəkɨs e rəhan Naoa məmə otəpanosmegəh Iesu e nɨmɨsən, kən okol təsɨmɨs mɨnən, kən nɨpətɨn otəsəmnəmɨtən. Tatən məmə,
‘Nɨpahrienən, oekos-ipɨnə nat wɨr agɨn mɨn kəm ik itəm emən-iəkɨs rəkɨs kəm Kig Tefɨt aupən.’ Aes 55:3
35 “Kən e ik pɨsɨn mɨn kit mɨn e Naoa Rəha Uhgɨn, Kig Tefɨt təmən kəm Uhgɨn e Iosmegəh məmə,
‘Kən onɨsegəhan-inən məmə nɨpətɨ Iolwək Ətuatɨp rəham otəmnəmɨt məpien.’ Sam 16:10
36 “Nian Tefɨt təmatəmegəh, təmol natɨmnat mɨn itəm Uhgɨn tolkeike. Uarisɨg ikɨn tɨmɨs, kən kəmɨtənɨm ilat tɨpɨn mɨn, kən nɨpətɨn təməmnəmɨt. 37 Kən nəghatən əh, təməsəghat-inən Tefɨt, məto təmatəghat-in Iesu məmə in mɨn təmɨmɨs, məto Uhgɨn təmol təmegəh mɨn, kən nɨpətɨn təmɨsəmnəmɨtən.
38 “Kən piak mɨn, iakolkeike məmə onəkotɨtun məmə roiu iatən-ipɨnə kəm itəmat məmə e Iesu, Uhgɨn otos-irəkɨs nolən rat mɨn rəhatəmat. 39 Kən itəmat onəkotəkəike motɨtun məmə Iesu pɨsɨn əm tɨtun nos-irəkɨsən nolən rat rəha netəm u itəm koatahatətə lan. In otɨkɨs ilat o nolən rat mɨn rəhalat. Məto suatɨp rəha nətəu-pənən Lou rəha Moses təsahmenən o nosmegəhən etəmim. Rom 10:4 40 Kən itəmat onəkotəkəike moatəto itəmat məmə nəghatən rəha ien mɨn rəha Uhgɨn otəsuwamən etəmat. 41 Kən in tatən məmə,
‘Ei, otətəlɨg-in-tu, itəmat itəm noatəghat nausit moatən rat natɨmnat rafin. Onəkotaut kən motɨmɨs, məto-inu e nian nakoatəmegəh, oekol nat kit tərat pɨk otəmat itəm okol nəsotənən nɨpahrienən lan, nat əpnapɨn okəmə suah kit otən ətuatɨp kəm itəmat.’ ” Hab 1:5
Netəmim kəmotagien o namnusən təwɨr
42 Nian Pol ne Panapas kɨnatiaiet e niməfak, netəmim kəmotətapəh olau məmə, “Awi, okol nakuea mɨn e Sapat u tatuwa, muən-iarəp mɨn nəghatən əh neen kəm itɨmat.” 43 Kən nian netəmim kəmotiet e nimə, ilat tepət kəmotətəu-pən Pol ne Panapas. Netəm əh, neen noanol mɨn rəha Isrel, kən neen netəm rəha ikɨn mɨn itəm kəmotapəs rəhalat nahatətəən moatətəu-pən nahatətəən rəha netəm Isrel.
Kən ilau kəmuəghat kəm ilat matuən-ipən əskasɨk kəm ilat məmə, “Onəkotəkəike motaskəlɨm nahatətəən rəhatəmat e Uhgɨn.”
44 Kən e Sapat itəm tatuwa, iuəhkɨr netəmim rafin e taon asol əh kəmotuwa məmə okotəto nəghatən rəha Uhgɨn. 45 Kən nian netəm Isrel kəmotəplan nɨmanin netəmim kəmotuwa o nəghatən rəha Pol, kən kəmotetəhak pɨk olat, kən mɨnotətuoun moatən rat Pol ne nat naka itəm in tatən.
46 Kən Pol ne Panapas kəməsuagɨnən kəmuən məmə, “Itɨmlau oekuəike muən-iarəp nəghatən u rəha Uhgɨn kəm itəmat pitən, noanol mɨn rəha Isrel. Kən itəmat nəmotapəs nəghatən rəha Uhgɨn, kən itəmat nakoatən atɨp əm məmə itəmat nəsotahmenən o nosən nəmegəhən lilɨn. Kən roiu itɨmlau enatian məmə ekuən-iarəp namnusən təwɨr u kəm Iaihluə mɨn itəm sənəmə noanol mɨn rəha Isrel, Wək 3:26; 18:6 47 kən inu, inu nəghatən itəm Iərəmərə təmos-ipa rəkɨs kəm itɨmlau məmə ekioal, in tatən e Naoa Rəha Uhgɨn məmə,
‘Io emol ik məmə onəkuwa ik nəhag-əhagən kit rəha Iaihluə mɨn, məmə natən-iarəp kəm netəmim rafin məmə iakolkeike məmə ekosmegəh ilat.’ ” Aes 49:6
48 Nian Iaihluə mɨn kəmotəto nəghatən əh, nɨkilat təmagien ron, kən mɨnoatamnus-amnus kəm ilat mɨn məmə nəghatən rəha Iesu Iərəmərə in təwɨr pɨk. Kən netəm u itəm Uhgɨn təmaun-in rəkɨs ilat məmə okotos nəmegəhən u itəm namnun tɨkə, ilat kəmotən nɨpahrienən lan. 49 Kən nəghatən rəha Iərəmərə təmaiu mɨtəlau e nɨtən əh rafin e taon əh.
Noanol mɨn rəha Isrel kəmotəhg-iarəp Pol ne Panapas
50 Məto noanol mɨn rəha Isrel neen kəmotuwɨn motəplan nɨpɨtan asol rəha taon əh itəm koatəfak ilat netəm Isrel, ne netəm-iasol mɨn e taon əh, motiuw-pa ilat moatol neməha kəm Pol ne Panapas. Kən kəmotəhg-iarəp ilau iməlat ikɨn. 51 Məto ilau kəmioah pɨspɨs nəptən e nelkɨlau tahmen e nəmtətin kit məmə Uhgɨn təməuhlin məntaan kəm ilat kən otol nalpɨnən kəm ilat. Kən ilau kəmiaiet mian e taon əh Ikoniam. Mat 10:14; Wək 18:6 52 Məto netəm rəha Iesu əpəh Antiok, Narmɨn Rəha Uhgɨn tatərioah elat, kən ilat nɨkilat tətagien pɨk.

13:2: Wək 9:15

13:3: Wək 6:6

13:5: Wək 12:12; 15:39

13:11: Wək 9:8

13:13: Wək 15:38

13:17: Eks 1:7; 6:6; 12:51

13:18: Nam 14:34; Dut 1:31-32

13:19: Dut 7:1; Jos 14:1

13:20: Jdg 2:16; 1 Saml 3:20

13:21: 1 Saml 8:5,19; 10:20-24

13:22: 1 Saml 13:14; 16:12; Sam 89:20

13:23: 2 Saml 7:12-16

13:24: Mat 3:1-2

*13:25: Iolwək rəha etəm-iasol in tatapeg rəkɨs put rəha etəm-iasol rəhan. Wək u in ləhau agɨn.

13:25: Jon 1:20,27

13:28: Mat 27:22-23

13:29: Mat 27:59-60

13:31: Wək 1:3,8

13:33: Sam 2:7

13:34: Aes 55:3

13:35: Sam 16:10

13:39: Rom 10:4

13:41: Hab 1:5

13:46: Wək 3:26; 18:6

13:47: Aes 49:6

13:51: Mat 10:14; Wək 18:6