12
Pəh norien mɨne nəgkiarien kapətawə tukror kɨrikianə
(Mat 10:19-20, 26-33; 12:32)
Kɨni ye nɨpɨg a, narmamə khapsaah kɨmnhauə kɨrikianə, to kɨpəh nəhueikɨn-famien əriə. Mərɨg narmamə kwənhapsaah pɨk, kɨni mhasɨg-ta-sɨg-ta əriə mɨnə. Kɨni Yesu rɨrikakun maməgkiar kɨmi kafan narmamə mɨnə, mɨmə, “Kɨmiə, takasərɨg əmiə tuk yis kape Farisi mɨnə, yis e in e nəgkiarien kapəriə rhuvə mərɨg nərɨgien kapəriə rəmkɨmɨk. Tukmə nar erkwaig, tukaməkeikei kəm. Tukmə kuvrɨg əpɨs, kɨni mərɨg tukraməkeikei mier-pə ikɨn rhakak ikɨn. Luk 8:17 Nəgkiarien yame nakhani yenpɨg, tukərɨg yeraan. Nəgkiarien yame nakhani ye nəkwai nimə, tukni-ərhav ye swatuk.”
Kughen rorkeikei pɨk ətawə mamarha huvə tuk ətawə
Kɨni Yesu rɨmə, “Kafak narmamə mɨnə, yakamni-pre tuk əmiə mə takhapəh nhagɨnien kɨn narmamə yamə mɨne kharkun nhopniyen nɨpraimiə, meinai kwasɨg ikɨn, to khapəh nɨsor-has-preyen nar kɨrik kɨmi əmiə. Mərɨg yakamni-ərhav yermamə e kɨmi əmiə mə ratuatuk mə takhagɨn kɨn. Takasəkeikei mhagɨn kɨn Kughen, meinai tukmə In rhopni yermamə kɨrik, In rɨrkun narakikɨn-pən-ien in apa ye nap ehuə. Ǝwəh, nəfrakɨsien, yakamni-pre tuk əmiə mə takasəkeikei mhagɨn kɨn Kughen. Nar apnapɨg keihap in rɨkəskəh pɨk, kɨvəh nɨmrɨn kwaji mane əmə, mərɨg Kughen ramarha huvə tuk əriə. Kɨni nɨmraghien kapəmiə rapita nɨmraghien kape keihap. Kɨni tukmə Kughen ramarha huvə tuk keihap ramhajoun pən mə tukraməkeikei mamarha huvə əmiə rapita. Nəfrakɨsien, nar apnapɨg nɨmar nɨkwənemiə in nar kəskəh, mərɨg Kughen raməvheikɨn fam muɨrkun ta mə kuvhuun. Luk 12:24; Wok 27:34
“Kɨni yakamni-pre tuk əmiə mə tukmə yermamə kɨrik ramni-ərhav nhagɨk ye nɨmrɨ narmamə, Yo, Ji Yermamə, yo mɨn jakni-ərhav nhagɨn ye nɨmrɨ agelo mɨnə kape Kughen mə in kafak yermamə. Mərɨg tukmə yermamə ramni-ərhav ye nɨmrɨ narmamə mə reinein Yo, Yo jakni-ərhav mɨn ye nɨmrɨ agelo mɨnə kape Kughen mə yakeinein mɨn in. 10 Kɨni yermamə yame ramni hah Yo, Ji Yermamə, Kughen rɨrkun nɨvəh-si tayen narpɨnien ye kafan təvhagə hah. Mərɨg yermamə yame ramni hah Nanmɨn kape Kughen, Kughen to rɨpəh nɨvəhsi-tayen narpɨnien kape kafan təvhagə has.
11 “Kɨni tukmə kərɨp-ərhav əmiə ye nimə kape nofugɨnien, uə ye nɨmrɨ nəmehuə mɨnə, uə ye nɨmrɨ narmaru mɨnə, mə tukharuk-pre nəgkiarien has irəmiə, pəh kɨmiə takhapəh nɨsətərɨg-pɨkien mə takshawor-pən iran mɨne mɨshorpɨn nəgkiarien kapəriə, Mak 13:11; Luk 21:12-15 12 meinai ye nɨpɨg atuatuk a, Nanmɨn kape Kughen tukrhajoun əmiə kɨn naha nəgkiarien yame takasəkeikei mhani-ərhav.”
Takhapəh nɨsətərɨg-pɨkien tuk nɨmoptanə mɨne nautə
13 Kɨni nəmə mɨnə a kɨrik rɨni-pən tuk Yesu mɨmə, “Yhajoun. Rɨmɨk ruamhə ta. Aweh. Uh rɨki piak mə tukrəwhai narɨmnar kape rɨmɨmru, mɨvəhsi-pə yame rɨmɨmru ruɨni ta mə kafak.”
14 Mərɨg Yesu rɨmɨni-pən tukun mɨmə, “Kafak yermamə. Yakɨrkək ye nətərɨgien e kapəmiru tuk nəwhaiyen kapəmiru narɨmnar.” 15 Kɨni mɨni-pən tuk əriə mɨmə, “!Takasərɨg əmiə! Taksətapɨg kɨn əmiə mə takhapəh nɨsəptɨgien kɨn nar. To yermamə kafan nautə rehuə pawk, mərɨg pəh nien mə nautə in nuknei nɨmraghien.” 1 Tim 6:9-10
16 Kɨni rɨmɨni nuhpɨkɨnien kɨrik mɨmə, “Yermamə kɨrik, kafan nautə rɨpsaah. Kɨni kafan nəsimien ramor kwənkwan rehuə. 17 Kɨni rɨkin raməsɨk mɨmə, ‘?Jakhawor pən iran mɨne? Meinai kafak nimə rɨpəh nəmhenien mə to yakətu-pən kafak nəsimien aikɨn.’ 18 Kɨni rarar mɨmə, ‘Rhuvə mə jakor məkneikɨn. Jakpɨk ta nimə mɨnə e mɨwhirəkɨn mɨn nimə tɨksɨn yame rehuə pɨk mɨn, mətu-pən kafak nəsimien aikɨn, mɨne kafak nautə. 19 Aikɨn, rɨkik tukraməsɨk mə kafak narɨmnar rɨpsaah rəmhen tuk newk rɨpsaah. Kɨni jakapɨs kɨn norien narɨmnar, məvɨgɨn, mamnɨm, mamərɨg əmə nagienien mamvən.’ 20 Mərɨg Kughen rɨni-pən tukun mɨmə, ‘!Ik nakeno-eno! Taktəkun əmə, tuk yenpɨg, nakmhə. ?Kɨni rhawor ye kafam narɨmnar e yame nɨmnəwhai kəji?’ 21 Kughen tukror məknakɨn kɨmi narmamə yamə mɨne kasəwhai kəji nautə rɨpsaah mə kapəriə əmə, mərɨg rɨkiriə rɨpəh nəsɨk-pɨkien norien huvə yamə mɨne Kughen rorkeikei.” Mat 6:19-20
Tukhapəh nɨsətərɨg-pɨkien tuk neipən mɨne nəvɨgɨnien, meinai Kughen rorkeikei ətawə, mavəhsi-pə fam narɨmnar kɨmi ətawə
(Mat 6:19-21, 25-34)
22 Kɨni Yesu rɨmɨni-pən tuk kafan narmamə mɨnə mɨmə, “Tuk nar a, yakamni-pre tuk əmiə mə, takhapəh nɨsətərɨg-pɨkien tuk nɨmraghien kapəmiə mə taksən naha. Kɨni takhapəh nɨsətərɨg-pɨkien tuk narɨmnar kape nɨpraimiə mə ‘?Yakwəseinein mə jakhawəhsi-pən naha?’ 23 Takhapəh nɨsətərɨg-pɨkien tuk narɨmnar mɨnə e, meinai nɨmraghien kapəmiə rapita nəvɨgɨnien, kɨni nɨpraimiə rapita neipən. 24 Səm-ru man mɨnə. Khapəh nɨsəsimien, mhapəh nɨsarhakɨnien nəvɨgɨnien, mhapəh nɨsətu-yen nəriə nəvɨgɨnien ye nəkwai nimə. Mərɨg Kughen raməvɨgɨn əriə. !Mərɨg Kughen rorkeikei pɨk əmiə rapita yame rorkeikei man mɨnə! 25 ?Tukmə nakətərɨg pɨk tuk nɨmraghien apomh kafam, nakɨrkun mə to rasitu iram nakarə mɨn rəpomh uə? !Nɨkam! Norien kape nətərɨg-pɨkien to rɨpəh nəsɨk-əpnis-pən-ien aoa kɨrikianə ye nɨmraghien kapəmiə. 26 ?Mərɨg tukmə nakseinein norien nar kəskəh a, mərɨg rhawor e nakasətərɨg pɨk tuk narɨmnar pɨsɨn pɨsɨn ye nɨmraghien kapəmiə?
27 “Rɨkimiə tukraməsɨk jihi nai yamə mɨne kamhavus. Iriə khapəh nɨsorien wok, mhapəh nhajirien kapəriə neipən. Mərɨg yakamni-pre tuk əmiə mə King Solomon kupən, kafan nautə rehuə pawk, kafan neipən rhuvə pawk, mərɨg rɨpəh nɨhuvə-pɨkien mapita jihi nai mɨnə a. 28 Jihi nai mɨnə a kashaktə tuk nɨpɨg kwakwə əmə, kəni rɨkwamer kɨn, kɨvaan əriə ye nap. Mərɨg Kughen ramor əriə kamhavən ye neipən huvə. ?Mərɨg kɨmiə nakharkun mə Kughen tukrɨvəhsi-pre neipən kɨmi əmiə uə nɨkam? !Ǝwəh! Kafak narmamə mɨnə. Kapəmiə nhatətəyen in rəkəskəh əmə.
29 “Rɨpəh nɨhuvəyen mə rɨkimiə tukrɨvən pɨk tuk nəvɨgɨnien mɨne nɨnɨmien. Takhapəh nɨsətərɨg-pɨkien tukun, 30 meinai narmamə yamə mɨne khapəh nɨshatətəyen ye Kughen, rɨkiriə ramvən tuk narɨmnar mɨnə a. Mərɨg Rɨmɨmiə rɨrkun narɨmnar yamə mɨne takamhavəh tuk nɨmraghien kapəmiə. 31 Mərɨg taksor mə narmaruyen kape Kughen, pəh in tukrərer əkupən ye nɨmraghien kapəmiə, kɨni Kughen tukrɨvəhsi-pre narɨmnar kape nɨmraghien e ye tokrei tanə kɨmi əmiə.
32 “Kɨmiə e sipsip mɨnə kafak, kɨmiə kwatɨksɨn əmə, mərɨg takhapəh nhagɨnien meinai Rɨmɨmiə rɨkin ragien pɨk mə In tukramarmaru irəmiə, mamarha huvə tuk əmiə. Kɨni kɨmiə mɨn taksarmaru kɨmiə min. 33 Taksor salem kɨn kapəmiə narɨmnar, mhavəhsi-pən mane iran kɨmi yavən has mɨnə. Tukmə naksor məknakɨn, rəmhen mə naksor nɨtɨp kapəmiə yame to rɨpəh nɨmətɨtien tuk nɨpɨg kɨrik. Mɨsərəhu-pən nətərɨgien kapəmiə ye narɨmnar yame rhuvə apa ye rao ye neai. Kɨni ikɨn aikɨn a, to yəkrəh mɨnə khapəh nhavən-pakəyen ikɨn, kɨni to ɨvn* Nəgkiarien kape Gris ramni “Ikɨn aikɨn a, to popahuk rɨpəh nəsien narɨmnar aikɨn.” mɨnə khapəh nɨsəsien narɨmnar aikɨn. Luk 18:22 34 Yakamni məkneikɨn meinai, ikɨn pukhaa kapəmiə narɨmnar huvə mɨnə kamhaswin ikɨn, rɨkimiə tukrɨvən ikɨn.”
Narmamə kape Yesu tukasəkeikei masərer matuk tuk nɨrerɨg-pə-mɨnien kafan
35 Kɨni Yesu rɨmə, “Takasərer matuk nɨpɨg mɨfam, rəmhen kɨn yame nakamhawəhsi-pən neipən mɨnə kape wok, uə rəmhen kɨn yame nakasarha huvə tuk kapəmiə laet mɨnə mə tukamhauək ye nɨpɨg mɨfam. Mat 25:1-13 36 Takasəkeikei mɨsəmhen kɨn yorwok mɨnə kape yemehuə kɨrik yame ramsɨ-pən ye lafet kape mared yame kɨmnor pə pə əmə. Tukmə rɨrerɨg-pən iman yerkwanu, məsɨk-əsɨk tapɨg, taktəkun əmə kafan yorwok mɨnə tuksəhitə ye tapɨg mhamə tukruə imə. 37 Yorwok mɨnə kafan yamə mɨne kasarha masərer matuk ye nɨpɨg yame yamehuə kapəriə ramuə, iriə tuksərɨg huvə. Nəfrakɨsien, yakamni tuk əmiə mə, yamehuə a in tukreiwaiyu mɨvəhsi-pən neipən kape yorwok əmə kɨrik, mokrən kɨn əriə mə tukhauə mɨsəkwətə, kɨni in rarha huvə tuk əriə maməvɨgɨn əriə rəmhen kɨn mə in yorwok kapəriə. 38 Kɨni tukmə yamehuə ramuə pawk yenpɨg, uə ye kwəsum-nɨraanien, mərɨg yorwok mɨnə kafan kasərer matuk əmə, kɨni in tukror huvə-pən pɨk kɨmi əriə.
39 “Kɨni kɨmiə takasəkeikei mharkun mə, tukmə yermamə kɨrik rɨrkun nɨpɨg atuatuk yame yəkrəh tukruə ye kafan nimə mə tukrəkrəh, kɨni in to rɨpəh napɨrien, mərɨg tukramərer matuk mamarha huvə tuk kafan nimə mə yəkrəh tukrɨpəh nɨvənien imə. Mat 24:43-44; 1 Tes 5:2 40 Kɨni kɨmiə, nɨpɨg mɨ-fam, takasəkeikei mɨsərer matuk meinai Yo, Ji Yermamə, jakrerɨg pə mɨn ye nɨpɨg yame kɨmiə nakseinein.”
41 Kɨni Pita rɨmɨni-pən tukun mɨmə, “Yermaru. ?Nakamni-pə nuhpɨkɨnien e kapəmawə əmə, uə kape narmamə mɨ-fam?”
42 Kɨni Yesu Yermaru rɨmə, “?Pa e yorwok yame rɨrkun nar, kɨni mamor kafan wok ye nɨpɨg m-fam ye norien yame rhuvə? ?Kɨni yemehuə kɨrik to rɨvəh-si haktə pa nhagɨn mə in tukrameihuə ye yorwok mɨnə kafan, mɨvəh-si-pən kapəriə nərokien, in e nəriə nəvɨgɨnien? 43 Ǝwəh. Nɨpɨg yemehuə kape kwən a ramtərhav-pə, kɨni məm mə in ramor huvə kafan wok, kɨni in tukror huvə-pən kɨmi yorwok a. 44 Nəfrakɨsien, yakamni-pre tuk əmiə mə yemehuə in tukrɨvəhsi-haktə yorwok a mə tukruə mamehuə ye narɨmnar m-fam kafan. Mat 25:21,23 45 ?Mərɨg rhawor? Tukmə ror yorwok a rɨkin tukruh mɨmə, ‘Kafak yamehuə ramor tan pən tuk nuəyen.’ Kɨni mɨrikakun mamuh yorwok mɨnə nɨpiraovɨn mɨne narman, mamvən, maməvɨgɨn, mamnɨm, mamapɨs. ?Kɨni yamehuə kafan tukrhawor? 46 Yemehuə kape kwən a tukrɨtərhav-pə tukun ye nɨpɨg kɨrik yame in to rɨpəh nɨrkunien mɨpəh nərer matukien tukun. Kɨni Yermaru tukrərəpni, mərəsɨs-ərəsɨs, marakikɨn-pən imei narmamə yamə mɨne khapəh nhaniyen nəfrakɨsien iran. Mat 24:45-51 47 Yorwok a yame ruɨrkun ta nəgkiarien kape yamehuə kafan, mərɨg rɨpəh norkeikeiyen mə tukrarer matuk mamor wok mɨnə a, tukuh in, rərɨg nəmhəyen. Jem 4:17 48 Mərɨg yorwok yame rɨpəh nɨrkun-huvəyen nəgkiarien kape yamehuə, kɨni mamor narɨmnar yame rɨpəh natuatukien, yame tukraməkeikei mɨvəh narpɨnien iran, tukuh mar əmə in. Tukuh mar əmə yorwok e meinai yermamə yame Kughen rɨvəhsi-pən narɨmnar rɨpsaah kɨmin, in tukraməkeikei mor narɨmnar rɨpsaah. Kɨni yermamə yame kərəhu-pən narɨmnar rɨpsaah ye kwermɨn, tukaiyoh-pən kɨn narɨmnar rehuə tukun.” Mat 10:34-36
Yesu raməwhai narmamə kafan mɨnə mɨne narmamə yamə mɨne khapəh nhaniyen nəfrakɨsien iran
49 Kɨni Yesu rɨmɨni mɨmə, “Yo yakwauə mə jakərəhu-pən nap ye tanɨmtanə, kɨni taktəkun ai, nap a to rɨpiuək ta; rɨkik rɨpiagien. 50 Mərɨg nɨpɨg əutən Nəgkiarien kape Gris ramni “Baptaes,” mərɨg ikɨn e nɨpran ramni nɨpɨg əutən kɨrik. kɨrik tukruə ye kafak nɨmraghien, kɨni rɨkik rəmhə tukun meriaji nɨpɨg yame tukror infamien iran. Mak 10:38-39 51 ?Rɨkimiə raməsɨk mə jakərəhu əmə nəmərinuyen ye tanɨmtanə uə? !Nɨkam! Pəh nien mə yɨmauə mə jakərəhu nəmərinuyen, mərɨg yɨmauə mə jakor narmamə kasəwhai əriə mɨnə. 52 Kɨni taktəkun ai, tukmə narmamə kɨrkɨrɨp yerkwanu kɨrik, kɨni tuksəwhai əriə mɨnə, kɨsisər kɨrhek kɨraru, kɨni kɨraru kawhek kɨsisər. 53 Rɨm narman tukshek nɨpɨkwarien mɨnə kapəriə; kɨni nɨpɨkwarien mɨnə tukshek rɨmriə mɨnə; kɨni nɨsɨn nɨpiraovɨn mɨnə tukshek nɨpiakwəskwəh mɨnə kapəriə; kɨni nɨpiakwəskwəh mɨnə tukshek nɨsɨnriə mɨnə; kɨni kuhu nɨpiraovɨn mɨnə tukshek yasunriə mɨnə. Kɨni yasunriə mɨnə tukshek kuhuriə mɨnə.” Maeka 4:6
Tukasəkeikei mharkun nɨprai nɨmtətien yame Kughen ramor kɨmi ətawə
(Mat 16:1-4; Mak 8:11-13)
54 Kɨni Yesu rɨmɨni-pən tuk nukwao ehuə mɨmə, “Tukmə nakasəm napuə rərer, nakharkun mə nəhig natukrɨp. 55 Kɨni tukmə nakasəm mə nuwig ravus jihin, nakharkun mə nɨpɨg kape nəpan-əpanien ruauə pakə. 56 !Eh! !Kɨmiə nəmarpəkao has mɨnə! Kɨmiə nakhamə nakharkun pɨk nar, mharkun nɨprai nɨmtətien ye tokrei tanə mɨne ye neai, rəmhen kɨn napuə, uə jihi nai mɨnə. Mərɨg nakhapəh nharkunien nɨprai nɨmtətien e yame Kughen ramor kɨmi əmiə ai taktəkun. 57 Takasəkeikei mɨsəri-pən swatuk yame ratuatuk mə taksəri-pən. 58 Tukmə yermamə kɨrik rɨmə tukrərɨp ik ye nɨmrɨ mɨrh, kɨni tukmə nakramə takwəriwək kwis mɨravən ye nɨmrɨ mɨrh, rhuvə mə takawəkeikei mwəkupən mwərəhu nəmərinuyen tuk əmiru mɨnə, tamə, rəukəkin ik mɨvən ye nɨmrɨ mɨrh. Kɨni yamehuə kape kot reighan-pən kɨn ik ye kwermɨ polis. Kɨni polis rɨrəh ik mɨvən mətapɨg əsɨgɨn ik ye kalabus. 59 Kɨni yakamni-pre tuk ik mɨmə, tukmə ror məknakɨn, to nakpəh napien ye kalabus meriaji takarpɨn fam.” Mat 5:25-26

12:2: Luk 8:17

12:7: Luk 12:24; Wok 27:34

12:11: Mak 13:11; Luk 21:12-15

12:15: 1 Tim 6:9-10

12:21: Mat 6:19-20

*12:33: Nəgkiarien kape Gris ramni “Ikɨn aikɨn a, to popahuk rɨpəh nəsien narɨmnar aikɨn.”

12:33: Luk 18:22

12:35: Mat 25:1-13

12:39: Mat 24:43-44; 1 Tes 5:2

12:44: Mat 25:21,23

12:46: Mat 24:45-51

12:47: Jem 4:17

12:48: Mat 10:34-36

12:50: Nəgkiarien kape Gris ramni “Baptaes,” mərɨg ikɨn e nɨpran ramni nɨpɨg əutən kɨrik.

12:50: Mak 10:38-39

12:53: Maeka 4:6

12:59: Mat 5:25-26