13
Iesu visein meatin keil usil hiasuvien onen Ahi
Tatavolien usil utite keil koa amoul en atan tateisav keil Mak 4:1-20; Luk 8:4-15
En avong enek, Iesu va hae ran eim enek ka rondan en valite ten Mari Oai ten out Kaleli. Ka veni marmari vangi meatin keil alah ruai ka amuting rahiti, kei vut en vot ka rondan eni, ka vangi meatin keil amulomales ut. Evus, kei ra usil tatavolien houlu min keil vit, “!Mihelong revi! En avong tai, meatin tai va nah keke vativin uti uit keil. Ka navong mul rivini, vahis umotmot en sise koa atan keih, ka aman keil umai ara lelati. Vahis umotmot en atan koa ahat houlu amul ien ka atan romarisotei. Ekok, uti uit keil enek avitehiteh kalah veni atan mahinhin enges. Ka navong meteiai mea, kan lin keil, ka amaleles ka umat. Umat veni lite keil armoultei vahita netan. Vahis emun umotmot en atan koa oumunai tatisa mul ien, ka navong uti uit keil enek avitehiteh, oumunai tatisa enek amusar koe keil. Ka vahis en uti uit keil enek umotmot en atan tetahos, amoul, ka ason heite. Koakeil ason heite houlu neli, koakeil araleha, ka koakeil emun araleh vini en heite.* Selusien kati teni vit, “… heite koa vi 30, 60 ka 100.” !Munak ralingomi mul, mihetaengon revi asa namul naviteni!” Mat 11:15; 13:43; Mak 4:23; Luk 14:35; Rev 2:7; 13:9
10 Navong Iesu selus evus, meatin keil onen umai veni ka avisi avit, “?Keik kora usil tatavolien keil min meatin keil vensa?”
11 Ka Iesu vit kesi min keil vit, “Aneite ten selusien suai usil hiasuvien onen Ahi, kei mul sani min kami. 1Kor 4:1; Efes 3:3-4; 6:19; Kol 2:2; 4:3 Ka rosantei min meatin sav keil, mul suai veah en keil. 12 Koakeil vasi akilea revi selusien onak, Ahi houmon keil ilea revi mok heha vio … ihilelau en ileilien onen. Ka meatin keil koa arkilea revitei, asa koa akuri, Ahi hekulati ran keil. Mat 25:29; Mak 4:25; Luk 8:18; 19:26 13 Naselus min keil en tatavolien keil veni avaseini meatin keil alele, asakras avalei kilea eni. Anatin, avaseini keke alonge, arlong kileatei. 14 Sakien one mul sakin selusien onen provet Aesea hemai hehi anatin koa vit,
‘Kami mihelonge heha vio … ka miherlong kileatei.
Kami mihelele heha vio … ka miherlei kileatei.
15  Veni meatin keil enek,
tine keih.
Ralinge mul ka e rovattei avalong tounah eni.
Mete mul ka apol kati.
Ka munak namukonek, keil akilea avalei kilea tounah en mete,
ka akilea avalong kilea tounah en ralinge.
Anatin, munak namukonek, ilea revi en aneite ten selusien onak en tine ka ihiles moulien one,
ka inau nimai nisak revi moulien keil one.’ Aesea 6:9-10 Sion 12:40; Umen 28:26-27
16 “Ka tokolkatien onen Ahi mul tuai en kami, meatin keil onak, veni navong miles tounah en metomi, milei kilea eni, ka navong milong tounah en ralingomi, milong kilea eni. Luk 10:23-24 17 Anatin eli naviteni min kami, en avong telamu, provet keil houlu ka meatin sav keil koa amal en meten Ahi e vati mok avales asa kami mimul milesi, ka keil arlestei. Ka e vati mok avalong asa kami mimul milonge, ka keil arlongtei.
18  “Mihetaengon revi aneite ten tatavolien usil meatin koa rivin uti uit en atan tateisav keil. 19 Uti uit keil koa umotmot en sise koa atan takeih mul ien, kei suval meatin tai koa long selusien usil hiasuvien onen Ahi ka rolong kilea revitei aneite teni. Ka Temat mai ka kalah kulat selusien koa aluhi mul en tin. 20 Uti uit keil koa umotmot en atan koa ahat houlu mul ien, kei suval meatin koa long selusien onen Ahi ka, hatte tas, kei kuri ral min sien. 21 Ka veni lite ten demkatien onen romoultei veah vatahos, meatin enek mulomal avong havivis en demkatien onen. Ka navong sakvisien ka avong takeih keil emai ven selusien enek, hatte tas, kei mot en demkatien onen. 22 Ka uti uit koa umotmot en atan koa oumunai keil tatisa amul ien, kei suval meatin koa long selusien onen Ahi ka mundemko houlu usil tounah keil ten out netan ka mul en vat mani mok houlu. 1Tim 6:9-10,17 Sakini, tounah keilu enek mul sar koe selusien onen Ahi koa kei kuri ka rosontei heite en moulien onen. 23 Ka uti uit keil koa umotmot en atan koa tahos, kei suval meatin koa long selusien onen Ahi ka long kilea eni. Ka en moulien onen, selusien enek heson heite. En moulien onen koakeil, heson heite houlu; en koa mun, hetaleha; ka koa mun teisav, hetaleh vini en heite.” Selusien kati teni vit, “… heite koa vi 30, 60 ka 100.”
Tatavolien usil oumunai tatisa keil
24 Iesu ra usil tatavolien tamun min meatin keil vit, “Hiasuvien onen Ahi suval meatin tai koa luh more uti uit en ah sen. 25 Ka navong meatin vasi keil amul amatil, vativieh tai emai en ah ten uit enek, ka rivin uti oumunai tatisa keil va ien ka muloh va. 26 Sakini, navong uit keil avitehiteh, amoul avina nesa ka ason hungeite, oumunai tatisa keil emun amoul vituai ral min keil.
27 “Navong meatin toumien keil onen horetan koanek alesi mukok, uva ven masta one ka aviteni mini avit, ‘!Masta! ?Mukave? ?Uti uit koa kosani min komai keke merivini en ah som, keil atahos vuo atisa? ?Veni munak atahos, oumunai tatisa keil enek aka kave?’
28 “Ka masta one vit kesi min keil vit, ‘!Vuo! Vativieh onak mumoni.’
“Sakini meatin toumien keil onen avisi avit, ‘?Ka mukave? ?Em vati keke komai mevaha mevahut lat oumunai tatisa keil enek?’
29 “Ka masta one vit kesi min keil vit, ‘Vuo. Mihelokovein keil iles, veni hetisa munak miheahut lat uit tetahos keil navong mimul mivut lat oumunai tatisa. 30 Mihelokovein uit ka oumunai tatisa luhemoul out hetas hetokol avong tasuhutien. Hevus, nihiteni min meatin keil tasuhutien keke, helamu, ihut lelat oumunai tatisa keil ka ipar ruain keil il en vangite keil keke nimei nison keil iha en ahang. Mat 3:12 Ka hevus, iha ris isuhut en uit keil ka iling revi en vah onak.’ ”
Tatavolien usil sise koa Ahi hemai hehi asuv houlu en moulien onen meatin keil Mak 4:30-34; Luk 13:18-21
31 Ka Iesu ra usil tatavolien tamun min mari vangi meatin keil vit, “Hiasuvien onen Ahi suval uti mastard koa meatin tai kuri ka luhi en ah sen. 32 Avaseini keke uti mastard havivi mok en utiai sav keil, ka navong moul, mul moul tetaveah vina nesa va vio … mai mariso mok mulin tounah sav keil koa amul aluhi en ah. Ka navong matu, kei suval mari holeai tai koa vinvin keke aman keil avamai ka avoumon anu ome keil en angoite keil teni.” Sam 104:12
33 Iesu ra usil tatavolien tai mun eris min keil vit, “Hiasuvien onen Ahi suval hati is koa ahin tai kuri ka vilesi ral min mari bak pulaoa tai. Ka avaseini keke ling is koa havivis eni, is enek sakin pulaoa vasi retaho mai marite vis marite mok.” Luk 13:20-21
34 En tounah vasi keil enek, Iesu selus usili min marmari vangi meatin keil en tatavolien enges. Kei rovit kileatei tounah min keil. 35 Kei mumoni mukok keke voumon selusien onen Ahi koa sani min provet tai mai vi anatin koa vit,
“Inau niselus en tatavolien keil;
Anatin, en tatavolien keil, nihitehit usil tounah koa mul suai en avong koa Ahi mumon out netan rokol kosa.” Sam keil 78:2
Iesu vit kilea aneite ten tatavolien usil oumunai tatisa keil
36 Navong Iesu selus min marmari vangi meatin keil evus, lokovein keil ka va neim en eim koa ro ien. Ka meatin keil onen amusili, umai vesesal veni ka avisi avit, “?Tatavolien usil oumunai tatisa keil koa amoul en ah, kokilea kovahit kilea aneite teni min komai li?”
37 Sakini, Iesu vit kilea min keil vit, “Inau, Natin Meatin, navi meatin koa rivin utiai koa tahos. 38 Ah enek vi out netan ka uti uit koa moul tahos vi meatin keil koa Ahi vi asuv houlu one. Ka oumunai tatisa keil avi meatin keil koa Temat vi asuv houlu one. Sion 8:44; 1Sion 3:10 39 Ka vativieh koa rivin keil vi Temat. Suhutien enek vi avong koa out netan ka tounah vasi koa mul ien hevuol. Ka meatin keil tasuhutien vi angelo keil.
40 “En sakien koa avut lelat oumunai tatisa keil ka ason keil uva en ahang, Mat 3:10; 7:19; Sion 15:6 umon vati sakien enek navong out netan ka tounah koa mul ien hevuol. 41 Anatin, en avong enek, inau, Natin Meatin, nisila angelo keil onak keke iha en out vasi koa nalosil kati keke ihut lelat koakeil vasi amum tisa ka tounah vasi keil koa amul asakin meatin keil umotmot en tisaen. Sef 1:3 42 Evus, angelo keil ison meatin tatisa keil iha en mari ahang, ka en out enek, meatin keil enek il is ka il ihal lohe ven mahien one. Mat 8:12; 13:50; 22:13; 24:51; 25:30; Luk 13:28 43 Hevus, koakeil amal en meten Ahi, muohien one Dan 12:3 hetitin hesuval meteiai en out koa hiasuvien onen Ahi, Tata one, mul ien. !Munak ralingomi mul, mihetaengon revi!”
Tatavolien usil sien onen koakeil amaen hiasuvien onen Ahi val en moulien one
44 Iesu selus eris min meatin keil onen vit, “?Hiasuvien onen Ahi suval asa? Hiasuvien onen Ahi suval bokis tai koa tounah tetahos houlu amul ien koa meatin ling suaini en ah tai. Bokis enek mules, ka meatin sav tai mai ka votini. Navong lesi, longe tahos vis tahos imok. Sakini, ling suaini eris, va ris teim ka salem en tounah vasi keil onen. Evus, kur mani teni ka vul lat atan enek vahi onen.
45 “?Anatin, hiasuvien onen Ahi hesuval asa? Hiasuvien onen Ahi suval meatin koa mul lekat tounah tetahos keil keke vasalem eni. Ka kei va valekat veimesau tetahos keil. 46 Ka navong votin veimesau tai koa tahos imok koa mani teni keih, kei va ris teim ka salem en tounah vasi keil onen. Evus, kur mani teni ka vul lat veimesau enek hehi onen.
47 “?Anatin, avong tamun, hiasuvien onen Ahi suval asa? Hiasuvien onen Ahi suval net tai ten mesau. Navong asoni va en mari oai tai, alah mesau tateisav houlu keil eni. 48 Navong net vilelau en mesau keil, alehei va ut. Evus, meatin keil ten mesau arondan rahiti ka aling revi mesau tetahos keil uva en veiat keil. Ka mesau keil koa atisa, asoni vaha. 49 En avong koa out netan ka tounah koa mul ien hevuol, angelo keil imai ilei kan meatin keil teni en vati sakien koanik. Keil ilah lat meatin keil atisa ran koakeil atahos, 50 ka ison keil iha en mari ahang, ka en out enek, meatin keil enek il is ka il ihal lohe ven mahien one.
51 “?Mukave, kami mikilea en tounah vasi keil enek, vuo …?”
Ka meatin keil onen avit kesi mini avit, “Anatin, mekilea.”
52 Iesu viteni min keil vit, “Musil sakien enek, tiser ten mengkatien onen Mosis keil vasi koa amul akur revi hihiseien usil hiasuvien onen Ahi, keil asuval hetetamen tai koa tounah tetahos houlu mul en teim sen. Kei kilea vaha neim keke vakur tounah tetahos tai koa heite hau, vatal min tounah tetahos emun koa vi heite matu.” Selusien enek mul selus usil hihiseien hau usil Iesu ka hiasuvien onen Ahi koa avotini en niutestamen, ka hihiseien matu koa avotini en oltestamen.
Iesu va ven vatiamal kati onen, ka aseseini Mak 6:1-6; Luk 4:16-30
53 Navong Iesu selus en tatavolien keil enek evus, kei lokovein out enek. 54 Kei va ris en out Nasaret, meteimal kati onen. Ekonek, Iesu va en eim tahihiseien ka rondan visein meatin keil eni. Ka navong along hihiseien keil onen, amutimanin ka aviteni min keil eris avit, “?Meatin ekek kur ileilien ka keihoen enek kave? Sion 7:15 55 ?Rovitei kei keke vi natin meatin koa muti eim enges? ?Ka rovitei titan Meri, ka tunali Tiemes, Iosev, Saemon ka Sudas? 56 ?Ka rovitei ahinali vasi keil keke aro en out ekek ral min ir? !Anatin, kei vi tai en ir enges! ?Ka out kave varei kur tounah keil ekek?” 57 Sakini keil alei sesein Iesu.
Ka Iesu viteni min keil vit, “Meatin vasi keil avouhou en provet tai onen Ahi. Ka en meteimal kati onen ka vatiamal kati onen emun, onen keil alei seseini varei.” Sion 4:44
58 Sakini en out enek, Iesu romumontei merikel keil vahi houlu veni demkatien one tovuol eni.

^ Mak 4:1-20; Luk 8:4-15

*13:8: Selusien kati teni vit, “… heite koa vi 30, 60 ka 100.”

13:9: Mat 11:15; 13:43; Mak 4:23; Luk 14:35; Rev 2:7; 13:9

13:11: 1Kor 4:1; Efes 3:3-4; 6:19; Kol 2:2; 4:3

13:12: Mat 25:29; Mak 4:25; Luk 8:18; 19:26

13:15: Sion 12:40; Umen 28:26-27

13:16: Luk 10:23-24

13:22: 1Tim 6:9-10,17

13:23: Selusien kati teni vit, “… heite koa vi 30, 60 ka 100.”

13:30: Mat 3:12

13:30: Mak 4:30-34; Luk 13:18-21

13:32: Sam 104:12

13:33: Luk 13:20-21

13:38: Sion 8:44; 1Sion 3:10

13:40: Mat 3:10; 7:19; Sion 15:6

13:41: Sef 1:3

13:42: Mat 8:12; 13:50; 22:13; 24:51; 25:30; Luk 13:28

13:43: Dan 12:3

13:52: Selusien enek mul selus usil hihiseien hau usil Iesu ka hiasuvien onen Ahi koa avotini en niutestamen, ka hihiseien matu koa avotini en oltestamen.

13:52: Mak 6:1-6; Luk 4:16-30

13:54: Sion 7:15

13:57: Sion 4:44