12
Iesu sel kat meatin keil avalei kat revi keil ven hihiseien tisa keil onen Farasi keil Mat 10:26-27
En avong enek, meatin keil houlu vis houlu mok umai amutiting keke avales Iesu ka amul aveas ale tanetan. Ka Iesu viles selus emau min meatin keil onen vit, “Mihelei kat revi kami ven hihiseien onen Farasi keil koa amuto en hilive enges. Suval is koa mum suai vasakin pulaoa mul ratahou, hihiseien keil one kilea vapurun suai rendemien onen meatin keil. Mat 16:6; Mak 8:15 Ka tounah keil koa meatin mul kav koe, Ahi hehothot eni. Ka tounah koa meatin ling suaini, Ahi hesakini hemai en mesai keke meatin vasi keil ilei kilea eni. Mat 10:26; Mak 4:22; Luk 8:17 Tounah vasi keil koa aselus usili en mankoli, meatin keil ilonglong eni en meneai. Ka tounah koa meatin selus lelau eni neim en teim sen, ihit meseini en meten meatin keil availea eni.”
Iesu visein meatin keil avametaun Ahi enges ka hervitei meatin keil Mat 10:28-31
Iesu viteni mun min meatin keil onen vit, “Naviteni min kami, tuak keil, minametauntei meatin keil koa akilea avou vini avemi. Veni, katau eni, keil asakras avoumon etai mun tounah min kami. Ka nihit luvati min kami isei varei mihemetauni. Mihemetaun Ahi enges, veni kei kilea vou vini meatin tai, ka kur keihoen emun vasoni vaha en Ahang koa sakras vamat. !Anatin, mihemetaun Ahi enges!
“Avervatu keil avi havipis, ka meatin kilea vahul elim en keil en titi mani valus. Ka Ahi sakras en vavobong en etai vatas. Ka moulien onami hetetamen imok mulin titi aman keil ekek ka helekat revi kami. Anatin, Ahi kilea vasin hilumi koa mul en vatumi. Sakini, minandemkotei.” Luk 21:18; Umen 27:34; Luk 12:24
Iesu visein meatin keil onen anamemoutei avahiteni keke amusili Mat 10:32-33; 12:32; 10:19-20
Evus, Iesu viteni min meatin keil onen vit, “Koakeil avit lati en meten meatin keil avit amul amusil kat inau, inau Natin Meatin emun nihit lati en meten angelo keil onen Ahi nihit keil avi meatin keil onak. Ka koakeil amemou avahit lati en meten meatin keil keke avousil kat inau, inau Natin Meatin emun nimemou mahit lati en meten angelo keil onen Ahi keke avahi meatin keil onak. Luk 9:26
10 “Ka koakeil vasi aselus tisa va kat isen Natin Meatin, Ahi kilea veah valele vatahos eris min keil. Ka koakeil aselus tisa va kat isen Ninin Votut ka umen onen, Ahi sakras varei valele vatahos eris min keil.* Koanek suval avong koa Farasi keil aselus tisa vit tounah koa Iesu mumoni en keihoen onen Ninin Votut mul ka ven Temat (Luk 11:15). Mak 3:28-29
11 “Ka navong meatin keil avuli kat kami ka aleh kami mimulomal en meten koakeil ten eim tahihiseien keil, vuo koakeil ten kavmen keke avoumon kot en kami, minandemkotei. Minandemtei nahi houlu usil selusien koa mivahiteni. Mak 13:11; Luk 21:12-15 12 Veni, en avong enek, Ninin Votut hehisein kami en selusien koa mihehiteni.”
Iesu viten tatavolien usil meatin tai koa tounah onen houlu en out netan, ka tounah koa vi hetetamen imok en meten Ahi tovuol
13 Meatin tai koa mul en vangi meatin keil, kei vis Iesu vit, “Tiser, tata onak mat tuai. Kihiteni min tuak vatiti vas tounah keil onen tata onomal ven komal vasi.”
14 Ka Iesu vit kesi mini vit, “?Tuak, isei ling inau keke malei rahit en usite onamil vuo matiti vas tounah keil koa tata onamil lokoveini ven kamil?” Eks 2:14; Umen 7:27
15 Evus, Iesu viteni min meatin keil vasi vit, “Mihelei kat revi kami, ka mihelei kokoe keke sakien ten metenan namaitei en kami. Veni tounah keil ten out netan ekek rovitei vatte ten moulien koa vi anatin, avaseini tounah onami hehi houlu hemukave.” 1Tim 6:9-10
16 Evus Iesu viten tatavolien koanek min keil vit, “En out tai, meatin tai ro koa tounah keil onen houlu. En ah keil osen, anien houlu vis houlu mok. 17 Sakini, kur rendemien tai vit, ‘?Numon sa? Out rovinvintei en vah keil keke maling anien keil ekek ien. 18 !Ah, nakilea! Numoni hemukok. Nilah lin eim keil ekek, hevus, numon marmari eim hau keil. Hevus, niling revi anien ekek ka tounah sav keil onak ito ien. 19 Hesakini, nito en moulien tai koa hetahos revi hetal min tounah keil onak. Kosa heha, niseh revi, nianian revi, nimunmun revi, ka nisi nau en avong vasi.’ ”
20 Evus, Iesu viteni vit, “Ka Ahi hehiteni mini hehit, ‘!Kovi varu vareis! En vongien kosa enges, nikulat moulien onom ranuk. ?Ka hemukonek, tounah keil ekek koa komul koling revi vahi onom, isei suk hekuri?’ ”
21 Navong Iesu ra tavol evus, viteni vit, “Ka Ahi houmoni hemukonek min koakeil aso ruain tounah keil houlu ten out netan keke avalonge vatahos eni, ka tounah koa Ahi lesi vi hetetamen imok tovuol en moulien one.” Mat 6:20
Iesu visein meatin keil onen keke anandemkotei veni Ahi kilea valei kat revi keil Mat 6:25-34
22 Evus, Iesu viteni min meatin keil onen vit, “Sakini, naviteni min kami, minandemkotei ven moulien onami: ven asa miheani, vuo ven asa mihesin koe avemi eni. 23 Veni mirkurtei moulien keke mivaanian enges, ka mirkurtei avemi keke mivasin koe enges. 24 Miheles tei mau aman keil ekek. Keil armumontei ah keke avalah anien rani. Anatin, vah one tovuol keke avaling anien ae ien, ka avaseini, Ahi mul vengan keil. Ka en meten Ahi, kami mivi hetetamen imok mulin aman keil ekek. Sam 147:9; Luk 12:7 25 Demkoen sakras vakataun moulien onen meatin tai keke val vataveah imok. 26 ?Ka munak misakras mivoumon tounah koa vamaes vamukonek en moulien onami, vensa varei mimul mimundemko usil tounah sav keil koa emi vati?
27 “Mihendem visi usil hungevai keil ka sakien koa keil amoul ien. Keil armumtei ka arilitei eisin ome. Ka naviteni min kami, asuv houlu Solomon mulamu, eisin keil omon atahos vis atahos imok. Ka hungevai keil ekek, amusin tahos imok mulin kei. 1Ki 10:4-7; 2Kron 9:3-6 28 Anatin, Ahi mul musin koe revi hungevai keil, avaseini keil amoul ten avong tas, ka visuvong teni, amaleles ka umot. Evus, meatin heteas ruaini ka hesoni heha en ahang. ?Ka munak Ahi mul lei kat revi keil, vensa mimundemko keke herlei kat revitei kami? !Ei, desien onami eni havivis!
29 “Rotahostei keke kami mivandemko usil asa koa miheani vuo mihemuni. 30 Veni demkoen koanik vi onen koakeil areingeingen Ahi. Ka Ahi koa vi Tata onami kilea asa koa kami mitamurei eni. 31 Ka tahos imok keke, helamu, mihesak visi mihesan kami ven tounah koa hetetamen imok en meten Ahi koa vi Asuv Houlu onami. Ka kei helei kat revi usite onami.
32 “Kami misuval titi vangi sipsip keil osak. Sakini, minametautei ka minandemkotei veni Tata onami en out nesa si houlu vasan tounah keil koa mul en hen ven kami. Anatin, kami mihelosil kat ruain out koa kei vi Asuv Houlu ien. Luk 22:29; Rev 1:6 33 Sakini, mihesalem en tounah keil vasi onami ka mihesan mani keil teni ven koakeil tounah one tovuol. Hesakini, Ahi helei kilea sakien enek ka hesan uite teni min kami en out nesa. Anatin, uite koanik hetahos vis hetahos imok. Sakras vamande ka meatin sakras vahenani. Mat 19:21; Mak 10:21; Luk 18:22 34 Naviten koanik veni rendemien ka envatien keil onami hel en tounah keil koa vi hetetamen imok en moulien onami.”
Iesu viten tatavolien usil slev keil koa ilele revi ven amairisien onen asuv one mul vesesal
35 Iesu viteni mun min meatin keil onen vit, “En avong vasi, mihesak mesein moulien onami ven asa koa hemai hesuval koa mihesin en eisin keil toumien ka laet onami hetitin lisenges. Eks 12:11; 1Ki 18:46; 2Ki 4:29; 9:1; Siob 38:3; 40:7; Pro 31:17; Ser 1:17; Efes 6:14; 1Pit 1:13; Mat 25:1,7 36 Kami mihesuval slev keil koa amul arosin asuv one koa eva en anien ten tetaliheien tai, ka areingeingen avong sa koa kei hemai ris eni. Sakini, keil isak mesei mok lises ven avong koa asuv one hemai ris ka hehise keil. Hemukonek, navong hemai hehise keil, hatte hetas, keil akilea avasehen voiteh veni. Mak 13:35-37; Mat 25:6 37 Munak asuv enek hemai ris ka helesi keke slev keil onen amul arosini ka armultei avamatil, kei hesi kei ven keil ka iles tokolkatien en moulien one. Naviteni anatin min kami keke asuv one varei hehouhou min keil en sakien ekek. Kei hesin en kei en eisin keil toumien, hehise slev keil onen imai itondan, ka hesan anien min keil. Luk 17:7-8; Sion 13:4 38 Avaseini asuv one hemai en metavinavong en vongien vuo en visokon semau, tokolkatien hel en more slev keil koa lises asak mesein revi keil ven amairisien onen asuv one.
39 “Ka miheilea en tounah sav. Munak meatin tai koa teim onen mul kilea en avong kati meatin tahenaien tai hemai, kei sakras vamaen tarhena enek vamai neim en teim sen. Mat 24:43-44 40 En sakien enek, mihesil en avong koa Natin Meatin hemai ris hekistal ien. Sakini, kami mihesak mesein kami lises.”
Iesu viten tatavolien tai usil vati slev elu Mat 24:45-51
41 Evus, Pita vis Iesu vit, “?Asuv, en tatavolien keil ekek, komul koselus usil komai enges koa mevi meatin keil onom, vuo usil meatin vasi keil?”
42 Ka Asuv Iesu vit kesi mini vit, “Namul naselus usil vati meatin keil koa asuval slev tai koa vatin mul ka lises mul mum tahos. Vati meatin enek, asuv onen helingi hehi avat en teim onen navong heha en out sav tai. Asuv onen heling desien onen eni valei kat slev sav keil, ka hetiti revi anien ae min keil. 43 Ka tokolkatien hel en slev enek munak asuv onen hemai ris ka helesi keke kei mul veah mum tahos. 44 Naviteni anatin min kami, asuv enek hehati lat isen slev enek, ka helingi helei kat tounah sav vasi keil onen. Mat 25:21,23
45 “Ka vahesa slev enek koa asuv onen lingi vi avat ten tounah keil onen hendemi hehit, ‘Ei, asuv onak roun vareis, ka romaitei veah.’ Sakini, kei muas meatin ka ahin sav keil koa avi slev en eim enek, ka mul kan vini kei ka mul munmun va vio kei munoun. 46 Ka asuv onen hemai ris en avong koa kei romundemtei vahit hemai ris eni. Ka navong asuv enek hemai ris, hou puruni ka hesoni heha hae en out ten mahien hetal min teisav keil koa apurun asa koa mul en he.
47 “Slev keil koa akilea revi asa koa asuv one en vat keil avoumoni, ka armumontei ka arsak meseintei keil veni, asuv one hou purun keil veni. Tiem 4:17 48 Ka slev keil koa areingeingen asa koa asuv one en vat keil avoumoni, ka armumontei, asuv one houas keil hehi havivis. Veni koakeil Ahi san tounah min keil, kei en vati vales heite teni vakistal en moulien one. Ka koakeil Ahi ling tounah houlu en he keke avoum vatali, kei hehis keil hehi houlu mok usil asa koa amumoni ral mini.”
Iesu viteni keke hihiseien onen mul sakin meatin keil avatiti vas keil Mat 10:34-35
49 Iesu viteni mun min meatin keil onen vit, “Numai keke manit ahang tai van motein out netan. Ka ek vati mok vahit ahang ekek val tuai van. 50 Hervitei tuetin, niha nikur mahien keil houlu. Ka namul nalonge tisa veni hetokol avong koa num vasi umen teni. Mak 10:38-39 51 ?Mimundemi mivit numai keke maling tomat en out netan? Vuo, nirlingtei mau tomat. Ka meatin keil itetasil ran keil eris venau. Luk 2:14 52 Sakini, kosa heha, meteimal tai hetiti vas keil, ka koakeil en vatiamal tai ilele hetisa en teisav keil. 53 Tata keil ivae kat ehon keil one, ka ehon keil ivae hetal min tata one keil. Mama keil iselus hekeih min atouli keil one, ka atouli keil iselus hekeih hetal min mama keil one. Atou keil umoni hetisa heha kat ahineli keil one, ka keil emun umoni hetisa heha kat avu tisa keil one.” Maek 7:6
Iesu vihisei keke meatin keil arlei kileatei asa koa Ahi mul mumoni ka eni Mat 16:2-3
54 Iesu viteni mun min meatin keil vit, “Navong miles mahmah keil malikelik emai ka en ist en eang koa mivise en ‘toio,’ mikilea keke ous vous ke. Ka anatin, ous mus. Mat 16:2-3; 5:25-26 55 Ka navong miles eang ka en out notwes koa mivise en ‘aru’ emai, mikilea keke hememes ke. Ka anatin, out memes. 56 !Kami mivi vati luvosien vareis! Navong miles tounah koa kur out en out netan vuo en teilang, kami mikilea revi aneite teni. ?Ka vensa suk mirkileatei aneite ten tounah keil koa Ahi mul mumoni en avong kosa?
57 “Kami vasi mikilea asa koa mal mimumoni, ka mirmultei mivoumoni. 58 Mal keke, navong milmul veah en sise milvaha en kot, keik tai kisak visi kovaling tomat vatal min kei koa viteni vit komumoni tisa mini. Veni munak kirmumontei, meatin koanek helinguk en hen hetamen ten kot. Ka kei helei rahit usite onom ka hehit mal keke kikur mahien veni. Hemukonek, kei helinguk en hen polis. Hevus, polis helinguk en eim takeih. 59 Ka naviteni minuk, keik kosakras kovamea ran eim takeih enek heha vio … kihul vasin tounah koa hetamen ten kot viteni.” Koanek tounah tisa koa meatin keil amumon va kat Iesu. Ka mal umon tomat one hetal min Iesu keke Ahi hersantei mahien min keil en avong koa helei rahit usite onen meatin vasi keil eni.

^ Mat 10:26-27

12:1: Mat 16:6; Mak 8:15

12:2: Mat 10:26; Mak 4:22; Luk 8:17

12:3: Mat 10:28-31

12:7: Luk 21:18; Umen 27:34; Luk 12:24

12:7: Mat 10:32-33; 12:32; 10:19-20

12:9: Luk 9:26

*12:10: Koanek suval avong koa Farasi keil aselus tisa vit tounah koa Iesu mumoni en keihoen onen Ninin Votut mul ka ven Temat (Luk 11:15).

12:10: Mak 3:28-29

12:11: Mak 13:11; Luk 21:12-15

12:14: Eks 2:14; Umen 7:27

12:15: 1Tim 6:9-10

12:21: Mat 6:20

12:21: Mat 6:25-34

12:24: Sam 147:9; Luk 12:7

12:27: 1Ki 10:4-7; 2Kron 9:3-6

12:32: Luk 22:29; Rev 1:6

12:33: Mat 19:21; Mak 10:21; Luk 18:22

12:35: Eks 12:11; 1Ki 18:46; 2Ki 4:29; 9:1; Siob 38:3; 40:7; Pro 31:17; Ser 1:17; Efes 6:14; 1Pit 1:13; Mat 25:1,7

12:36: Mak 13:35-37; Mat 25:6

12:37: Luk 17:7-8; Sion 13:4

12:39: Mat 24:43-44

12:40: Mat 24:45-51

12:44: Mat 25:21,23

12:47: Tiem 4:17

12:48: Mat 10:34-35

12:50: Mak 10:38-39

12:51: Luk 2:14

12:53: Maek 7:6

12:53: Mat 16:2-3

12:54: Mat 16:2-3; 5:25-26

12:59: Koanek tounah tisa koa meatin keil amumon va kat Iesu. Ka mal umon tomat one hetal min Iesu keke Ahi hersantei mahien min keil en avong koa helei rahit usite onen meatin vasi keil eni.